نقش خانواده در ارتباط پزشک با بیمار بسیار مهم است

دکتر سید شاهرخ آقایان در وبینار مهارت‌های ارتباط با بیمار که به همت کمیته اسکومی انجمن علمی ایمسا دانشگاه علوم پزشکی شاهرود برگزار شد، به تشریح اصول اخلاقی در ارتباط پزشک با بیمار پرداخت و اظهار داشت: احترام به حاکمیت و استقلال افراد بیمار، انجام اقدامات مفید و سودمند، جلوگیری از صدمه و آسیب به افراد و رعایت عدالت اجتماعی چهار اصل مهمی است که باید از سوی پزشکان مورد توجه قرار گیرد.

وی با بیان اینکه پزشک باید این حس را به بیمار منتقل کند که در کنار بیمار است و متوجه می‌شود که چه مشکل آزاردهنده‌ای دارد، افزود: باید بیمار را به عنوان یک انسان کامل با هویت و مشخصاتش دید، او را بدون پیش داوری و قضاوت پذیرفت و با مشاوره ارتباط خود را با بیمار گسترش داد.

مدیر گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود با اشاره به نقش خانواده در ارتباط با بیمار ابراز کرد: پزشک با حفظ رازداری و با اجازه بیمار باید با همراه بیمار به خصوص خانواده وی در ارتباط باشد تا در مواردی مانند توصیه برای مصرف دارو، اقدامات درمانی، گرفتن رضایت برای عمل جراحی و یا در زمان احساس خطر برای بیمار آن‌ها را در جریان بگذارد.

دکتر آقایان پرستار، بیمار و خانواده را سه رأس مثلث مراقبت از بیمار عنوان کرد و گفت: بهتر است با یکی از اعضای از خانواده که بیشترین نفوذ معنوی را روی فرد دارد و قابل دسترسی است، ارتباط داشته باشد.

وی درباره انتظارات بیمار از پزشک معالج نیز بیان کرد: بیمار مایل است به کادر درمانی دسترسی داشته باشد که در امر تشخیص و درمان قابل و لایق و از مهارت کافی برخوردار باشد تا بتواند به آن‌ها اعتماد کند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شاهرود اضافه کرد: در درمان بیماران لازم است به جنبه‌های انسانی، روانی، جسمی، اجتماعی، اقتصادی، شغلی و خانوادگی آن‌ها بی‌نهایت دقت و توجه داشته باشیم.

در درمان بیماران لازم است به جنبه‌های انسانی، روانی، جسمی، اجتماعی، اقتصادی، شغلی و خانوادگی آن‌ها بی‌نهایت دقت و توجه داشته باشیم.

دکتر آقایان با اشاره به اینکه اگر بخواهیم ارتباط ما با بیمار خراب نشود، باید شونده فعال باشیم، تصریح کرد: باید به خاطر مخالفت با عقیده بیمار آن را رد نکنیم، صحبت او را قطع نکنیم و باور کنیم ممکن است بیش از یک روش برای نگاه کردن به مسائل وجود دارد و به این ترتیب برای تبادل افکار ارزش قائل شویم.

صداقت و رازداری اصول مهم ارتباط پزشک با بیمار

وی همچنین بر ضرورت توجه به ارتباط غیرکلامی با بیمار تأکید کرد و گفت: چند ثانیه نخست دیدار بیمار را ارتباط غیرکلامی تشکیل می‌دهد و حالت چهره، تماس چشمی، وضعیت بدنی، فاصله شخصی، تن صدا و سرعت تکلم فرد در ارتباط با او تأثیرگذار است.

این پزشک متخصص اعصاب و روان با بیان اینکه به صورت متقابل رفتار و حالت پزشک نیز برای بیمار بسیار مهم است، افزود: حفظ تماس چشمی، تکان دادن سر، لبخند زدن و نشان دادن علاقه، متمایل شدن به سمت گوینده، استفاده از تن صدای متناسب باپیام از مواردی است که پزشک در ارتباط غیرکلامی با بیمار باید رعایت کند.

دکتر آقایان در بخش دیگر صحبت‌های خود با تأکید بر اینکه داشتن ارتباط صمیمانه با بیمار به معنای ارتباط دوستانه و وارد حریم یکدیگر شدن نیست، اظهار داشت: صداقت مهمترین عنصر در تحکیم رابطه پزشک با بیمار است به این معنا که بیمار بتواند رازهایش را به ما بگوید و ما هم آن‌ها را پنهان نگاه داریم.

وی ادامه داد: رازداری به منظور ایجاد اعتماد و اطمینان نقش مهمی در پی ریزی رابطه پزشک و بیمار دارد به گونه‌ای که بیمار احساس کند همه اطلاعات شخصی او در کنترل خودش است.